Czy i Ty jesteś często zdenerwowany na dzieci?

W tej części dowiesz się, jak skutecznie i spokojnie mówić dziecku o tym, jak jego zachowanie wpływa na Ciebie i czego od niego oczekujesz.

Ale od początku. Czy Twoje dziecko cały czas Cię denerwuje? Czy tylko w określonych sytuacjach? Często, jak to przeanalizujemy, okazuje się, że tylko niektóre zachowania naszych dzieci wyprowadzają nas z równowagi.
Warto przeanalizować np. w jakich sytuacjach, w jakiej porze dnia dochodzi do trudnych zachowań dziecka. Wystarczy wziąć kartkę, długopis i spisywać za każdym razem, gdy się to zdarzy. Po kilku dniach widać już, które sytuacje są konfliktogenne (np. poranne przygotowania i wyjście do przedszkola/szkoły i pracy). A potem znaleźć środki zaradcze.

Czemu nasze dzieci źle się zachowują? Najczęściej szukają naszej uwagi, często naśladują nasze zachowanie. Nie wiem, a może są rozdrażnione (np. trudną sytuacją w przedszkolu czy szkole, coś je boli) i nie potrafią tego nazwać? Nie wiem, a może ... .

Jak skutecznie dać znać dziecku? Jeden z prostych schematów komunikacyjnych, który poznałem na szkoleniach biznesowych z negocjacji, a który sprawdza się w codziennych "potyczkach" z dziećmi:

KIEDY, CZUJĘ, OCZEKUJĘ

Zamiast mówić:
Co za flejtuch! Czy ty zawsze musisz rozrzucać zabawki po całym salonie?!
można powiedzieć spokojnie:
KIEDY zostawiasz porozrzucane zabawki w salonie, CZUJĘ się zdenerwowany i zmęczony, bo muszę je po tobie sprzątać. OCZEKUJĘ, że po skończonej zabawie będziesz zabierał zabawki do swojego pokoju.

Brzmi sztucznie?! I owszem, ale tylko na początku. Przeanalizujmy, czym się różni taka wypowiedź od komunikatu, który zwykle wysyłamy swoim dzieciom:

Co za FLEJTUCH (negatywna ocena - czy naprawdę Twoje dziecko zasługuje na to miano?)! Czy ty ZAWSZE (nieuprawnione uogólnienie - czy na pewno każdego dnia ono to robi?) musisz rozrzucać zabawki po CAŁYM salonie?! (czy rzeczywiście w każdym punkcie salonu leży zabawka?)

Jak myślisz, jak dziecko czuje się po takim naszym komunikacie?
Czy to było Twoim celem?!

Jeśli uznajesz, że Twoje dzieci są dla Ciebie ważne i chciałbyś przekazywać im konstruktywne informacje zwrotne,
spróbuj wykorzystać ten SCHEMAT:

KIEDY - tu opisz suche fakty, tylko to, co widzisz (bez oceny, bez obwiniania, bez uogólnień)
CZUJĘ - tu opisz co czujesz, jak Ci jest w danej chwili (z emocjami innych osób nie da się dyskutować)
OCZEKUJĘ - przedstaw, jakich konkretnie zachowań spodziewasz się zamiast tego, co zobaczyłeś

Jednym z kluczowych elementów jest mówienie z pozycji "JA", a nie z poziomu "Ty".

PRZYKŁADY:
Znowu na mnie wrzeszczysz! Zamknij się, do cholery!
albo
Kiedy na mnie krzyczysz, bolą mnie uszy i jestem rozdrażniony. Jeśli chcesz, bym cię zrozumiał, powiedz mi to spokojnie.

Co za świnia tu jadła!
albo
Kiedy zostawiasz po sobie brudny talerz, porozrzucane sztućce i resztki jedzenia na stole i podłodze, jestem strasznie wkurzony. Oczekuję, że od dziś będziesz odnosił brudne naczynia do zlewu i wycierał po sobie stół.

Ty niegrzeczny dzieciaku! Zawsze mnie tłuczesz, jak nie dostajesz tego, czego chcesz!
albo
Bardzo mnie zabolało, jak mnie kopnąłeś w nogę. Widzę, że zdenerwowało cię to, że zabroniłem ci wziąć kolejnego cukierka. Oczekuję, że będziesz mi mówić, czemu się ze mną nie zgadzasz.

Nie można na tobie polegać! Masz wracać do domu tak, jak uzgodniliśmy, i już!
albo
Bałem się o ciebie, kiedy nie wróciłeś do domu o umówionej godzinie. Chciałbym, żebyś dał słowo, którego możesz dotrzymać.

CO ZYSKASZ?
Dziecko dostanie czytelną, spokojną, acz stanowczą informację zwrotną dot. swojego zachowania, które nie jest akceptowane. Dodatkowo, usłyszy i zacznie się uczyć od Ciebie - Ojcze, jak należy poprawnie zwracać się do innych w trudnych dla siebie sytuacjach.
A Ty? Jak tylko zaczniecie tego wspólnie używać, poczujecie ulgę, pojawi się lepsze zrozumienie między wami i więcej miejsca na pozytywne emocje.

Trudne? Jak cholera! Ale usłyszeć pewnego dnia od swojego dziecka, że jednak miałeś tato rację - bezcenne!

JAK ZACZĄĆ?
Zastosuj Cykl Deminga:
zaplanuj, wykonaj, sprawdź, popraw;
Zaplanuj, wykonaj, sprawdź, popraw;
Zaplanuj, wykonaj ... .

Dzieci dadzą Ci milion okazji, by się tego nauczyć 🙂